پیاده های ضعیف

 

سطح : پیشرفته

پیاده های ضعیف 

 

به پیاده‌هایی که توسط پیاده‌های دیگر حمایت نشوند پیاده‌های ضعیف می‌گویند. پیاده‌های ضعیف می‌توانند پیاده‌های ایزوله ، دوبله ، عقب افتاده ، آویزان و ... باشند. اما حمایت نشدن هر پیاده‌ای توسط پیاده های خودی نیز دلیل بر ضعیف بودن آن نیست و همانگونه که قبلأ هم اشاره کرده‌ایم ؛ ضعف در شطرنج به چیزی اطلاق می‌شود که بتوانیم از آن استفاده کنیم.

یکی از بهترین روشها برای استفاده از ضعف پیاده‌های ضعیف ، حمله کردن به آنهاست. پیاده‌های ضعیف می‌توانند هدف مناسبی برای حمله سوارهای ما باشند.

 

در نمونه اول دقت کنید که کاپابلانکا چگونه از ضعف پیاده a5 استفاده می کند.

 

نمونه اول

سفید: خوزه رائول کاپابلانکا

سیاه: فردریک یتس

نیویورک 1924

Capablanca,J – Yates,F

New York 1924

 

 

1. Nc3, Rc5

در صورت Nxc3?  سفید با Rxd7+ سوار پیش می‌افتاد.

2. Ne4!

سفید می توانست با Ra1 نیز پیاده a5 را شکار کند اما پس از Ra1 ، اسب d5 از آچمزی رهایی می یافت و سیاه با Nb4 سعی در ایجاد امکانات تاکتیکی می کرد.

2…, Rb5 3. Ned6, Rc5 4. Nb7, Rc7 5. Nbxa5

و پیاده ضعیف a5 گرفته شد.

 

نمونه دوم

سفید: دیمیتری گودس

سیاه: بوریس کانتسلر

بیت المقدس 1996

Godes,D – Kantsler,B

Jerusalem 1996

 

 

1…, Nd7!

همانگونه که ملاحظه می کنید پیاده d5 سفید یک پیاده ضعیف است و اسب سیاه هم در f8 هیچ کارایی ندارد بنابراین با این حرکت سیاه اسب خود را از f8 به f6 منتقل می کند و به پیاده d5 نیز حمله می کند.

2. b4, Nf6 3. Qb3, Bb7 4. Rac1, Qd7!

 

 

با این حرکت سیاه در تدارک انتقال دادن وزیر به خانه f5 است.

5. Rc2, Re2 6. b5, axb5 7. axb5, Qf5 8. Qc4

سفید نیز سعی می کند که متقابلأ به پیاده c7 حمله کند. ولی سیاه به راحتی از پیاده c7 دفاع می کند.

8…, Re7 9. Ra1, Rbe8! 10. Nf1, Bxd5

و پیاده ضعیف d5 گرفته شد.

 

البته به این نکته توجه داشته باشید که برای حمله کردن به پیاده های ضعیف باید آنها را در جای خود ثابت نگاه داشت . یکی از بهترین راه‌ها بلوکه کردن آنهاست. به نمونه های زیر توجه کنید.

 

 

نمونه سوم

 

 

1. Rh5!

ابتدا پیاده h6 را بلوکه و سپس با g5 به آن حمله می کنیم. در صورت g5 سریع سیاه با h5! دفاع می کند.

 

نمونه چهارم

سفید: گری کاسپارف

سیاه: ولادیمیر کرامنیک

لینارس 1997

Kasparov,G – Kramnik,V

Linares 1997

 

 

طرح سفید بسیار ساده است : انجام حرکت a6 در وقت مناسب و سپس حمله به پیاده ضعیف a7 .(پساخیس)

1. Rb1, Qc7 2. Rc1, Qd8 3. a6!

 

 

طرح بلوکه اجرا شد.

3…, Ng6 4. Qc5, Re7 5. f3!

 

 

با ایده آوردن فیل به f2 و فشار بر پیاده ضعیف a7 .

5…, Ne8 6. Bf1

قدرت دو فیل سفید بسیار مشهود است.

6…, Rc7 7. Qe3, Rd7

پس از:

7…,Rxc8 8.Qxc1

پیاده a7 سیاه عیر قابل دفاع می شود.

8. Kh2!?

هیچ عجله‌ای در کار نیست! کاسپارف با این حرکت نشان می‌دهد که وقت کافی برای اجرای طرح خود دارد.

8…, Re7 9. Rc6

یوری دخویان مربی کاسپارف در اینجا خاطر نشان می کند که سفید پس از Rb1! با ایده Rb7 زودتر به پیروزی می رسید.

9…, Kh7 10. Qc1

 

 

همه چیز مطابق اصول است: وزیر پشت رخ در هنگام نفوذ به یک ستون باز.

10…, Nc7 11. Qc3, Qd7 12. Rc5, Qd6

در صورت Ne6 سیاه یک پیاده از دست می داد .

12…,Ne6 13.Rd5,Qc7 14.Bxe5,Nxe5 15.Qxe5 +-

13. Bf2, Ne6 14. Rd5, Qb8 15. Rb5, Qd6 16. Rb7

بالاخره رخ به خانه b7 رسید.

16…, Nd4 17. Qb4

تهدید به تعویض وزیرها. در صورت تعویض:

17…,Qxb4 18. Rxb4,Rc7 18.Bxd4,exd4 19.Rxd4 +-

17…, Qf6 18. Qc5, Nc6 19. Be3!, Re6 20. Bc4, Re7 21.Bd5 +-

 

 

 

و در حرکت بعد پیاده a7 گرفته می شود.

سطح : پیشرفته

پیاده های ضعیف 

نمونه پنجم

سفید: تاراش

سیاه: آلخین

کارلسباد 1923

Tarrasch,Z – Alekhine,A

Karlsbad 1923

 

 

1…, d4!

با ایده جلوگیری از حرکت c2-c3 سفید و تثبیت پیاده در c2.

2. Bd2, Rac8 3. Re1, Rc7

به قصد دوپشته کردن رخها و افزایش فشار بر پیاده c2 ، همچنین دفاع از اسب e7 به منظور انجام حرکت Qf5!.

4. b3

سفید می خواهد با رساندن اسب به c4 از طریق خانه b2 مانع از فشار رخ های حریف بر پیاده c2 شود.

4…, Rfc8 5. Rc1

 

 

5…, Qf5!

با تهدید Rxc2 .

6. Re4

تعویض وزیرها به از دست دادن پیاده c2 منجر می شد.

6…, Nd5

با ایده Nc3! و مجبور کردن سفید به تعویض فیل d2 با اسب c3 و در نتیجه فراهم شدن امکان Bh6 برای دور کردن رخ مدافع از خانه c1 .

7. Nb2, Nc3! 8. Bxc3

اجباری. در صورت:

8.Ree1,Qxd3 9.Nxd3 (9.cxd3,Ne2+),Na2

پیاده c2 مجدداً از دست می رود.

8…, Rxc3 9. Qe2, Bh6!

 

 

آخرین رشته ترکیب برای گرفتن پیاده c که با حرکت …d5-d4! شروع شده بود. (آلخین)

10. g4, Qf6 11. Re8+, Rxe8 12. Qxe8+, Kg7 13. Rf1, Rxc2 -+

پیاده ضعیف c2 گرفته شد. سیاه وضعیت برنده ای دارد.

 

 

نمونه ششم

سفید: موروزویچ

سیاه: بزگودوف

روسیه 1998

Morozevich,A – Bezgodov,A

Rus-Cap07 1998

 

 

1. Ra4!

حضور رخ در عرض چهارم هم امکان انتقال سریع آن به جناح شاه را فراهم می کند و هم امکان استقرار آن را در ستون c به منظور حمله به پیاده ضعیف c6 را محیا می سازد.

1…, Bf5 2. Bd3

تعویض فیلهای سفید ، پیاده c6 را ضعیفتر می کند. همچنین ورود به مرحله آخر بازی به خاطر وجود پیاده های دوبله ضعیف در اردوی سیاه برای سفید مطلوب است.

2…, Bxd3 3. Qxd3, Qf6 4. g3, Rfe8 5. Kg2, Bc5 6. Rf4, Qe6 7. Rd1

با ایده Qd7 و تعویض وزیرها.

7…, Bd6 8. Rc4, c5

 

 

 

سیاه برای از دست ندادن پیاده c6 به هر حال می بایست آن را به جلو می راند. در وضعیت بالا سیاه دارای فیل بد و پیاده های ضعیف در جناح وزیر است. طرح سفید بسیار واضح است: حمله به پیاده های ضعیف a7 و c5 .

9. Qf3, Rab8 10. Bd2

جلوگیری از حرکت Rb4 سیاه .

10…, f6 11. Ra1!

آغاز حمله به پیاده های ضعیف.

11…, Rbd8

با ایجاد تهدید Bxg3 .

12. Be3

البته در صورت ادامه زیر نیز سفید وضعیت برنده ای دارد.

12.Rxa7,Bxg3 13.hxg3,Rxd2 14.Rxc5

12…, Qe5 13. Rc3

پس از :

13.Rxa7,Qxb2 14.Bxc5

برتری سفید برای پیروزی کافی است. ولی سفید ترجیح می دهد که همه پیاده هایش را نگاه دارد.

13…, Ra8

 

 

 

14. Ra5!, Qe4 15. Bxc5, Qxf3+ 16. Kxf3, Be5 17. Re3, Bxb2 18. Rxa7, Rxe3+ 19. Kxe3, Rxa7 20. Bxa7

با بردی ساده برای سفید. سیاه چند حرکت بعد تسلیم شد.

منبع:مدرسه شطرنج تهران