چگونه با دو فیل و شاه،شاه حریف را مات کنیم؟

چگونه با دو فیل و شاه،شاه حریف را مات کنیم؟

 

   

 

 پوزیسیون اولیه

 

1......  Bd6   2.Ke2     Be6   3.Kd3     Kf7   4.Ke4     Kf6

 

 

 

قربانی پیاده مرکزی!

سفید: ویلهلم اشتاینیتز     سیاه: کورت ون باردلبن

سال ۱۸۹۵م انگلستان

 


همه شطرنجبازان به خوبی می دانند که بهترین خانه استقرار مهره ها مخصوصا اسبها ، مرکز صفحه شطرنج می باشد

اشتاینیتز اولین قهرمان رسمی شطرنج جهان در این بازی بسیار جالب یک پیاده مهم خانه مرکزی را قربانی می دهد تا اسبش را در مرکز صفحه مستقر و فعال نماید

قربانی پیاده پیشتاخته!

قربانی پیاده پیشتاخته!
 

سفید: پاول مورفی     سیاه: بیو فورت میک

سال ۱۸۵۷م نیویورک

ماتهای ساده و کودکانه

 

سریع ترین کیش و مات در بازی شطرنج

                                                                                                                          بازیکن

مهره سیاه از اشتباه کودکانه مهره سفید بهره برده و سریع ترین کیش و مات در دو حرکت را به نمایش می گذارد.

سیاه در دو حرکت کیش و مات می کند:

طولانی ترین بازیهای تاریخ شطرنج

   طولانی ترین بازیهای تاریخ شطرنج

                                                                                                                                                            
سال ۱۹۸۹میلادی در شهر بلگراد پایتخت کشور لهستان،طولانی ترین بازی شطرنج بین ایوان نیکولیچ و گوران ارسویچ انجام گردید که پس از ۲۶۹ حرکت و ۲۰ ساعت مبارزه بازی با تساوی خاتمه یافت.سال ۱۹۸۸م در مسابقات المپیاد سالونیکی،بازی بین سیروان با جوجان پس از انجام ۱۹۸ حرکت طولانی ترین بازیی بود که منجر به پات شد.

سال ۱۹۸۰م در مسابقات قهرمانی رژیم اشغالگر قدس،طولانی ترین بازی برنده با مهره سفید بین استپاک و میشن انجام گردید و استپاک پس از ۱۹۳حرکت به پیروزی دست یافت.

سال ۱۹۱۱م در مسابقات سن سباستین،طولانی ترین بازی برنده با مهره سیاه بین دوراس و جانوسکی انجام گردید و جانوسکی پس از ۱۶۱ حرکت حریفش را شکست داد.

سال ۱۹۷۸م شهر باگیو پایتخت پیشین کشور فیلیپین میزبان مسابقات قهرمانی جهان بود که بازی بین ویکتور کورچنوی و آناتولی کارپف پس از ۱۲۴حرکت پات گردید.

منبع:وبلاگ بیدق

هری نلسون پیلزبوری

 

 

هری نلسون پیلزبوری بعدازپاول مورفی برترین شطرنجباز آمریکا بود.سال ۱۸۷۲ میلادی در منطقه سومرویل شمال شهر بوستون مرکز ایالت ماساچوست آمریکا به دنیا آمد.پدرش معلم دبیرستان و مادرش معلم و نویسنده بود،دو برادر و یک خواهر بزرگتر از خود داشت.

 
                             

آموزش و فراگیری شطرنج را در روز شکرگذاری(چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر)که ۱۵ ساله بود شروع کرد و عضو باشگاه شطرنج شهر سومرویل شد و اولین معلم شطرنج او ادیسون اسمیت نام داشت که عضو باشگاه شهر بوستون بود و در سومرویل زندگی میکرد.

توسعه و گسترش شطرنج در اروپا

توسعه و گسترش شطرنج در اروپا 

                                        
درقرن نوزده میلادی شطرنج پایه و اساس محکمی یافت ومسابقات منظمی برگزاز شد، در مطبوعات یک یا چند ستون را به شطرنج اختصاص دادند. شطرنج ادبیات خاص خود را پیدا کرد، واریاسیونها، گشایشها، ترکیبها و حرکات استادان زیر نگاه دقیق مفسران قرار گرفتند، دیگر برای پیشرفت میبایست تئوری شطرنج را فرا گرفت، به گفته امانوئل لاسکر دومین قهرمان رسمی جهان، در قرن نوزده فقط به استعداد و عقل سلیم نیاز بود اما در قرن بیستم لازم شد که شطرنجبازان به مطالعه جدی روی آوردند.

                                    

 

بعد از فیلیدور بازیکنان نیرومندی هم چون لویی شارل لابوردونایس،سنت آمانت پرچم اقتدار شطرنج فرانسه را به دست گرفتند اما در دهه ۱۸۴۰میلادی هاوارد استانتون شطرنجباز انگلیسی با شکست دادن پیردوسن آمانت به حکومت صد ساله فرانسویان پایان داد و انگلستان یکه تاز شطرنج اروپا شد و بعد رفته رفته اروپای مرکزی فرمانروایی را به دست گرفت.

در آلمان هم شطرنجبازان بزرگی چون پاولرودولف فون بیلگوئر، بارون فون لازا، برنهارد هوروتیس ظهور کردند و برلین مرکز شطرنج آلمان گردید و اندکی بعد سه شطرنجباز دیگر به نامهای ماکس لانگه، هاروتیس و آدولف آندرسن کبیر که نابغه ترکیب بود، باعث شدند که آلمان قدرتمندترین کشور در شطرنج شود. با وجود این مراکز مهم شطرنج در اروپا، پاریس و لندن بودند و در روسیه هم شطرنج رواج داشت و چهره هایی چون پتروف و یانیش ظهور نمودند که به تئوری شطرنج غنای بیشتری دادند.

                                           

شطرنج در آمریکا جهش ناگهانی داشت و در سال ۱۸۵۷میلادی در تورنمنت نیویورک جوانی بنام پاول مورفی به مقام اول رسید و یک سال بعد به اروپا سفر کرد و تمام بازیکنان قدرتمند اروپا از جمله آندرسن آلمانی را شکست داد و پس از مراجعت به آمریکا به تدریج شطرنج را کنار گذاشت.

پس از در گذشت پاول مورفی، بار دیگر آدولف آندرسن برترین شطرنجباز اروپا شناخته شد تا اینکه تازه واردی بنام ویلهلم اشتاینیتس اطریشی( ملیت چکسلواکی ) بزودی رقیب آندرسن شد و شطرنجباز دیگری بنام جوزف هنری بلکبورن نیز قد علم کرد.

                             

سرانجام در سال ۱۸۶۶میلادی ویلهلم اشتاینیتس موفق شد آندرسن را مغلوب کند و خود را قهرمان جهان بخواند، در دوره قهرمانی اشتاینیتس نیز آندرسن مقامهای مهمی در تورنمنت ها کسب کرد و در سال ۱۸۷۹میلادی از دنیا رفت با مرگ آندرسن در واقع یک دوره از تاریخ شطرنج که رمانتیک نام دارد به پایان رسید.

                                         منبع:وبلاگ بیدق     

تاریخ پیدایش شطرنج دراروپا

                              تاریخ پیدایش شطرنج دراروپا

شطرنج از طریق مسلمانان شمال آفریقا وجنوب اسپانیا به اروپا گسترش پیدا کرد و می توان گفت شطرنج در قرن 11 میلادی در اروپا جای پای خود را باز کرد در قرون وسطی مطالبی در باره شطرنج نوشتند و حتی اشعاری سرودند،رفته رفته کتابهای راهنما نیز نوشته شد،در این راهنماها معمولا از قوانین شطرنج و حرکات شروع بازی صحبت می شد و توصیه های عملی به شطرنج بازان صورت میگرفت.

 

کتاب معروف لوسنا در سال۱۴۹۷ میلادی در اسپانیا منتشر شد،نویسندگان بزرگ دیگر عبارت بودند از دامیانو (ایتالیا سال۱۵۱۲ میلادی) روی لوپز(اسپانیا سال۱۵۶۱ میلادی) روی لوپز یک روحانی بود و معروف ترین گشایش در تاریخ منسوب به اوست.

                       

 

قانون ۵۰ حرکت برای تساوی را روی لوپز پیشنهاد دادو در سال۱۵۶۰ میلادی در سفری به رم تمام شطرنج بازان پرآوازه ایتالیا را شکست داد.

 

 

شطرنج بازان بر جسته در طول تاریخ توانایهای ذهنی خاصی داشته اند و استعدادهای فکری بزرگی از خود نشان می دادند که به نظر مردم عادی نشان از سحر و جادو داشت.

 

در قرن ۱۶میلادی رفته رفته شطرنج بازان حرفه ای سر بر آوردند،مهمترین قهرمانان قرن ۱۶عبات اند از : لوسنا ، لوپز ، دامیانو ، گیوآچینو گرکو ، پائولو بویی ، جیووانی لئوناردو ، جولیو پولریو ، کاررا ، آلساندرو سالوپو که بیشتر آنها اسپانیایی و ایتالیایی بودند آخرین شطرنج باز بزرگ ایتالیایی دومینکو پونتسیانی بود که در سال ۱۷۹۲میلادی در گذشت ، از آن پس ایتالیا استاد بزرگی به جهان عرضه نکرد.

 

از رویدادهای مهم شطرنج در آن زمان می توان به مسابقه لئوناردو با روی لوپز در حضور فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا که به سود لئوناردو تمام شد و مسابقه بین تیم اسپانیا با ایتالیا در سال ۱۵۷۴میلادی(روی لوپز و آلفونسوسرون از اسپانیا – بویی و لئوناردو ازایتالیا ) که به نفع ایتالیا پایان یافت،اشاره کرد.

 

منبع:وبلاگ بیدق

مهره های شطرنج در شعر و ادب پارسی

  مهره های شطرنج در شعر و ادب پارسی

 

                     

فردوسی جایگاه شاه را بر تخت شطرنج و در قلب سپاه شرح می دهد:

                      بیاراست دانا یکی رزمگاه                به قلب اندرون ساخته جای شاه

 

 

عنصری می گوید شاه را نمیتوان کشت و از صفحه شطرنج خارج کرد:

                       گفتم این و گریختم زعسس                  شاه شترنج را نگیرد کس

 

 

سعدی اشاره به توان و قدرت شاه دارد:

                  که شاه ارچه در عرصه زور آورست           چو ضعف آید از بیدقی کمتر است

         

 ابیاتی سروده شده که حرکت وزیر در گذشته به سان امروز نبوده و این مهره به یک گام کج می رفته

 

 

سنائی:

       جز به عمری در ره ما راست نتوان رفت از آنک      همچو فرزین کج روی در راه نا فرزانه ای

 

 

فردوسی:

                      همان نیز فرزانه یک خانه بیش               نرفتی به جنگ از بر شاه پیش

 

فردوسی:                

                 نرفتی کسی پیش رخ کینه خواه                 همی تاختی او همه رزمگاه

 

 

حافظ:

       تا چه بازی رخ نماید بیدقی خواهیم راند             عرصه شترنج رندان را مجال شاه نیست

                                           

حرکت فیل در گذشته با یک گام تنها سه خانه را به صورت مورب پشت سر می گذاشته و مهره حریف را در سومین خانه از میان بر می داشته و همین گونه هم کیش میداده است.

 

 

فردوسی:

                 سه خانه برفتی سر افراز پیل                         بدیدی همه رزمگاه بر دو میل

در شرح های مختلف حرکت فیل را دو خانه و مورب از روی نخستین خانه اشغال شده مهره خود و یا

حریف جهش می نمود و در خانه دوم می نشست و مهره حریف را میزند و یا به شاه کیش می داد.

                               

فردوسی:

               همان رفتن اسب سه خانه بود                    به رفتن یکی خانه بیراهه بود

                                 

 

خاقانی:

         دل که کنون بیدق است باش که فرزین شود            چون که به پایان رسد هفت بیابان او

 

 

 

عطار:

                              پیاده چون ببینی بر کناره                   چو فرزین شد ترا گیرد سواره

 

 

ناصر خسرو:

                        بسا بیدق که چون خردی پذیرد                    به آخر منصب فرزین بگیرد

در این شعر پند گونه، دستیابی به والائی و شایستگی در گرو پذیرش خردی و افتادگی است.

مات از نگاه شعرا:

 

        

 

فردوسی به زیبائی معنی مات را در پیدایش شطرنج چنین می سراید:

                 شه از خانه خویش بر تر شدی                 همی تا بر او جای تنگ آمدی

                  و ز آن پس ببستند بر شاه راه                رخ و اسب و فرزین و پیل وسپاه

 

                                        

 

 

نظامی در شعرش ،بازی ترکیبی و مات کردن شاه را با دو فیل چنین می سراید:

                    بدان آمد که یک منصوبه بازد                که با پیلان بهم شه مات سازد

 

منبع:وبلاگ بیدق

کارنامه اردشیر بابکان

   کارنامه اردشیر بابکان

 

                                          

در مورد تاریخ پیدایش و زادگاه شطرنج عقاید و نظرات گوناگونی وجود دارد ولی شواهدی در دسترس است که درزمان اشک پنجم(اردشیربابکان)یعنی درحدود۱۷۰۰سال قبل،شطرنج در ایران وجود داشته است و این تاریخ حداقل یک یا دو قرن قبل تر از زمانی است که ادعا می کنند شطرنج در هندوستان ابداع شد و به ایران آمد.