گامبی ها
گامبی ها
از رونان بنت و استاد بزرگ دانیل کینگ
گامبی فیل
در قرن نوزدهم برتری پوزسیونی معمولاُ برتری در گسترش و همراه با یک حمله برق آسا علیه شاه را شامل می شد ، اوانس و گامبی شاه بسیار مشهور بودند. امروزه با پیشرفت تکنیک های دفاعی این گامبی های قدیمی اغلب ناپدید شده اند و یا این که حداقل در سطوح بالا بازی نمی شوند. هرچند در باشگاه های شطرنج و در بازی های سریع آن لاین همچنان خواهان دارند و حتی بعضی مواقع با موفقیت نیز همراهند.
فیل( نام این گامبی هیچ ارتباطی به نام مهره فیل ندارد و تنها ترجمه واژه elephant می باشد- مترجم ) یکی از این گامبی هاست و فکر می کنم حمله جسورانه پیاده ها باعث گذاشتن این نام شده است. ببینیم رونان می تواند از این دام طفره برود.
رونان بنت : من هرگز با این وضعیت روبرو نبودم طبیعتا من تصور نمی کنم e5 را بگیرم که شاهم درمرکز آواره شود و یا سوارهایم نتوانند گسترش پیدا کنند . پس تهدید d x e4.... را چه کنم . من نمی خواهم 3.d3 را بازی کنم چرا که غیر فعال و محدود کننده است و من 3.Nc3 را هم بخاطر 3…., d4 نمی خواهم بازی کنم . 3.Qe2 ممکن است ولی اشکال آن این است که راه فیل شاه خود را مسدود می کند. این یعنی این که من مجبورم d5 را بگیرم . اگر سیاه 3….Q x e5 بازی کند می توانم وزیر را از مرکز با 4.Nc3 برانم . ولی اگر سیاه 3….e4 بازی کند چطور؟
آیا چیزی در 3.d4 است . بعد از 3….d x e4 فکر کنم که 4.N x e5 خوب است .چون پیاده سیاه هر گونه آچمزی بالقوه را در ستون e را سد می کند . من که گیج شدم فکر کنم بازیکنی که گامبی را انجام داده به نیمی از آرزوهایش رسیده است.
در این صورت اگر می خواهید اشتباهتان را اثبات کنید خوب گامبی را بپذیرید . بعد از 3 . exd5 همانطور که رونان هم از ان« وحشت داشت 3...e4 را همراه خواهد داشت.
4. Qe2 Nf6 5 d3
بعد از این وضعیت وزیر سفید وضعیت عجیبی پیدا می کند. ولی با انجام حرکات دقیق می تواند با یک پیاده اضافی به بازی برگردد. من یک بار این پوزسیون را تجربه کرده ام و جنگیدم تا شاهم را حفظ کنم
3...dxc3 4 Nxc3 Nc6 5 Bc4 d6 6 Nf3 Nf6
رونان بنت : من آن را بازی نکرده ام ولی قصد دارم با اصول کلی آن را شرح دهم . اگر سفید می خواهد جبرانی به ازای پیاده اش بدست بیاورد باید تهاجمی تر ادامه دهد . من مایلم که قلعه بروم و رخ را در ستون e قرار دهم و سعی کنم شاه را به وسط بکشانم ولی این کار شاید کمی کند باشد. 7.Bg5 امیدوارانه تر به نظر می رسد و بعد از 7...e6 تله 8 .e5 را بوجود می آورد . و سپس :
8...dxe5 9 Qxd8 Kxd8 10 Rd1+
و دیگر چه ؟ 7. e5 فوری محکم به نظر می آید و وضع را وخیم می کند و به سیاه اجازه نفس کشیدن نمی دهد .
بهترین ادامه این است :
7...dxe5 8 Qxd8+ Nxd8,
در ضمن نباید این ادامه را نادیده گرفت
مبحث گامبی ها را با گامبی وینگ ( گامبی ضد سیسیلی) به نقل از گاردین و گفتگوی دانیل کینگ و رونان بنت ادامه می دهیم.
1.e4 c5 2.b4
گامبی وینگ ( گامبی ضد سیسیلی)
گامبی ضد سیسیلی (Wing Gambit ) از نظر ظاهری به گامبی مورا شباهت هایی دارد . هدف در هر دو گامبی از بین بردن پیاده c5 می باشد. ولی در مورا ، سفید معمولاُ با سوار هایش بازی می کند، در صورتی که در گامبی سیسیلی بازی گرفتن از پیاده ها نیز امکان پذیر است.
رونان بنت : نزدن پیاده c5 به نظر نمی رسد که یک انتخاب صحیح باشد.انجام هیچ کدام از حرکت های :
2...Nc6, 2...Nf6, 2...d6
عاقلانه به نظر نمی رسد. خوب ببینیم پس از2...cxb4... چه اتفاقی می افتد؟ تنها تجربه من در مورد گامبی سیسیلی مربوط می شود به بازی هایی کمی که با فریتز انجام داده ام و حقیقتاُ خیلی چیز زیادی به یاد نمی آورم. تنها چیزی که به خاطر می آورم همان احساسی بود که در مورد گامبی بنکو داشتم ( تنها رنگ ها جابجا شده اند ) و بازی این طور ادامه یافت :
3 a3 bxa3 4 Nxa3 d6 5 d4
سفید در عوض پیاده از دست داده یک ستون بزرگ برای رخ a1 خود و یک مرکز گسترده و پیشی گرفتن در گسترش را دارد. بیاد دارم که بدجوری در این واریاسون نقره داغ شدم.
چه پاسخ های دیگری در مقابل 3...bxa3... وجود دارد ؟ مثل جواب های من به گامبی فیل که قبلاُ اشاره شد ، فکر کنم وسوسه شدم با 3...d5 . ضربه مهلکی وارد کنم و مرکزم را تقویت کنم . این کار احتمالاُ سفید را مجبور به بازی 4 exd5 می کند و پس از:
4...Qxd5 5 Nf3 e5
وضعیت سیاه رضایت بخش می گردد.
دانیل کینگ : این شاخه آخری یکی از واریاسون های اصلی است ولی این پوزسیون آنقدر ها هم واضح نیست. برونشتین شاخه زیر را آزماش کرده است :
6 axb4 Bxb4 7 Na3
با جنگ بر سر b5 و اخیراُ این ادامه نیز طرفدارانی یاقته است :
6 Bb2 Nc6 7 c4!?
رونان از ادامه زیر وحشت داشت :
3 a3 bxa3 4 Nxa3 d6 5 d4
ولی من در این جا 5...Nf6 و یا ...e5 را توصیه می کنم. من فهمیده ام که سفید فشار بالقوه ای را روی ستون a دارد ولی سیاه هم یک پیاده سالم اضافی دارد . چیزی که من معمولاُ مجبورم برای بدست آوردنش عرق بریزم.
راستی ، اگر می خواهید از این دام بگریزید ، 2...b6 راه مناسبی است برای نپذیرفتن گامبی. این که سفید به چه چیزی دست یافته کاملاُ برای من روشن نیست.
قضاوت : گامبی ضد سیسیلی شوخی جالبی است . البته حقیقت این است که اتفاق نظر برای بهترین پاسخ سیاه وجود ندارد. اما در مقابل یک حریف آماده ، باید بتوانید با یک پیاده کمتر به ازای جبران نه چندان کافی بازی را به پایان برسانید. کتاب Gambitter I ( از نایجل دیویس ) ایده های جالب توجه زیادی برای دو طرف دارد.
گامبی بلکمار دیمر(Blackmar Diemer)
رونان بنت : سری بحث های گامبی را با گامبی بحث برانگیز Blackmar Diemer پی می گیریم . شما این گامبی را در تورنمنت دورتموند ، مورلیا – لینارس و یا سایر تورنمنت های ممتاز نمی بینید ولی این گامبی هوادارانی را در سطح باشگاهی و سایت های مختلف اینترنتی دارد. عجیب بودن این گامبی به خاطر این است که یک گامبی d4 واقعی است . به همین دلیل برای سیاه ناخوشایند می آید. بعد از 1...d5 ، سیاه ممکن است بازی را با طرح های پوزسیونی و آرامتری دنبال کند . ولی سفید با 2.e4 بازی را به قسمت باز و تاکتیکی زمین می کشاند ( تصادفاُ ، این پوزسیون می تواند در بازی اسکاند یناوی نیز حادث شود بعد از1 d5 e4، هیچ چیز نمی تواند مانع از 2.d4 سفید شود )
در دیاگرام فوق ، سیاه بدجوری دچار اشتباه شده است. این پوزسیون پس از انجام حرکات زیر بدست آمده است :
4... exf3 5 Nxf3 c5 6 d5 e6 7 Bg5 h6 8 Bxf6 gxf6 9 Bb5+ Bd7 10 dxe6 fxe6
سفید حالا 11 Ne5 را بازی می کند و بازی این طور ادامه می یابد
11... fxe5 12 Qh5+ Ke7 13 0-0 Qe8 14 Qxe5 Bxb5 15 Nd5+
و سیاه تسلیم شد.
مطالب زیادی در مورد گامبی بلک ماردیمر وجود ندارد . جان کاکس در بخشی از کتاب مقابله با شاخه های نامعمول فصل کوتاه و نه چندان جالبی دارد و در حالی که گامبی بلک مار دیمر اثر گری لین که دیگر تجدید چاپ نشده تلاش بیش از حدی کرده تا کتابش را بفروش رساند .
1 e4 e5 2 Nf3 f5
این ادامه مناسبی نیست . از او خواستم تا ادامه معمول 2…Nc6 را بازی کند و سپس با گشایش مورد علاقه ام ، اسپانیایی او را شکست دادم . البته می دانستم که لیتوانی بد است ولی علت آن را نمی دانستم . با حرکت دوم ، تحت فشار قرار می گرفتم.
هنگامی که می دانیم یک گامبی محبوبیت کمی دارد ، احساس می کنیم باید به حریف برای آزمایش چیزی که خیلی مشکوک است درسی دهیم تا اشتباهش را ثابت کنیم . تجربه من می گوید ، این یک اشتباه بزرگ است . وضعیت صفحه بعد از حرکات زیر بدست می آید :
1 e4 e5 2 Nf3 f5 3 Nxe5 Nc6
شاخه ای از لیتوانی که بسیاری را در وضعیت دشواری قرار داده است .
وقتی وضعیت ( پوزسیون ) را به رونان نشان دادم ، فوراً جواب داد : « آیا این یک شوخی است ؟ چرا+ 4Qh5 را بازی نکنیم » . با کیش وزیر از نظر نیرو برتری می گیریم و قطعاً محکم است ولی من آن را بازی نمی کنم . بازی در حال وارد شدن به حرکات تصادفی است و کلاً براحتی می توان مرتکب اشتباه جدی شد بویژه اگر سیاه ابتکار عمل را بدست داشته باشد .
پس از :
4…g6 5 Nxg6 Nf6 6 Qh4 hxg6 7 Qxh8 Qe7
سیاه به بهای یک تعویض در گسترش پیش افتاده است . وزیر سفید به حاشیه رفته است و شاهش هنوز قلعه نرفته است . رایانه ممکن است با این بازی بگریزد ولی من نمی توانم.
ماجراجویی وزیر را فراموش کنید . من خودم را با گسترش قانع می کنم . از وضعیت دیاگرام :
4 Nxc6 dxc6 5 d4
سیاه حتی نمی تواند پیاده اش را با ادامه زیر پس بگیرد :
5…fxe4
چرا که 6 Qh5+ بسیار محکم است .
همین استراتژی برای ادامه اصلی این گشایش بکار می رود : واقع بین باشید و برای برتری پوزسیونی تلاش کنید . بنابراین بعد از :
1e4 e5 2Nf3 f5 3 Nxe5! Qf6
من دوست دارم تا بصورت زیر که توسط برونشتین پیشنهاد شده ادامه دهم :
4 d4 d6 5Nc4 xe4 6 Be2!
نکته پنهان در این حرکت متواضعانه این است که از قرار گرفتن وزیر سیاه در موضع فعال g6 جلوگیری می کند . اغلب سفید با پیش بردن پیاده اش به d5 ادامه می دهد تا از حمایت پیاده e جلوگیری کند . تفریح سیاه به بهای سنگینی برای او منجر شده است .
اگر شما به بررسی این گشایش اصرار دارید ، کتاب « گامبی لیتوانی زنده است » اثر « تونی کاستن » بواقع بررسی بی طرفانه و جالبی است .
