چگونگی آماده شدن برای مسابقات

 

از استاد بزرگ ایگور اسمیرنف

ترجمه از : خانم رینا فقیه

امروز ما درباره آمادگی برای مسابقات به ویژه هنگامیکه قبل از مسابقات  جهت آمادگی  چندین هفته زمان داریم ،بحث می کنیم . یقیناَ ، دانش آموزان جدی شطرنج در هر زمانی مشغول یاد گیری هستند .اما در مورد قبل از مسابقات چطور ؟ آیا برای یادگیری و آموزش ملاحظاتی خاص وجود دارد ؟

البته که وجود دارد ! تمرین قبل از مسابقات بایستی در جهت رساندن شما به اوج آمادگی بازی باشد. طوریکه بتوانید بهترین بازیهای خود را در مسابقات انجام دهید .

جمله ای را که من  در مورد بازی قبل از مسابقه خیلی دوست دارم این است :

"قبل از هر مسابقه شما باید آماده شوید ."

به نظر ساده می رسد اما خیلی از بازیکنان این کار را انجام نمی دهند . در واقع بالا بردن قدرت بازی فقط در چند هفته به نظر غیر ممکن می رسد اما هدف رساندن شما به اوج آمادگی است .

آمادگی قبل از مسابقات شامل سه بخش است :

1-آمادگی بدنی 2-آمادگی روانی 3- آمادگی شطرنجی

 

 

 

 

الکساندر کاستنیوک (قهرمان سابق زنان جهان) : " من سعی میکنم هر روز 5 کیلومتر بدوم. " 

بگذارید هر کدام را به طور مفصل مورد بحث قرار دهیم . اول از آمادگی بدنی شروع می کنیم . در مسابقات مدرن شما باید تلاش فوق العاده ای بکنید . در هر بازی شما 3-4 ساعت بازی می کنید . چندین ساعت تحت فشار روانی آماده بازی می شوید . چرا که نتیجه بازی برایتان مهم است . داستان خنده داری که در این مورد وجود دارد راجع به استاد بزرگ روس پولگایفسکی  (نیم گایفسکی ) است که پس از مسابقه قهرمانی جهان مقابل کارپف دوستانش او را کوارتر گایفسکی ( ربع گایفسکی ) می نامیدند . چرا که او پس از مسابقه 25 کیلو وزن کم کرده بود!

می بینید که آمادگی بدنی خیلی مهم است . اگر بدنتان را آماده نکنید ممکن است در طول 4 ساعت بازی یا در دورهای پایانی مسابقه دچار اشتباه شوید .

من ورزش های دو و شنا را توصیه می کنم . لازم نیست تمرینات ورزشی بیش از اندازه شدید باشند . کافی است تمرین بدنی انجام شده و استقامت بدنی آهسته آهسته بالا رود . مانند سایر فعالیت های ورزشی باید با پزشکتان مشورت کنید تا مطمئن شوید که انجام این تمرینات برای شما خطری ندارد . استراحت نیز مهم است .

 

 

برای برخی افراد بهتر است در چند روز باقی مانده به مسابقات هیچ کاری نکنند . آمادگی روانی حتی مهمتر از آمادگی جسمانی است . غالباَ بازیکنان نهایت تلاششان را نمی کنند  چرا که از نظر روانی خود را شکست خورده می بینند . چندین توصیه خیلی مهم عبارتند از :

1- به طور کل بر کیفیت بازیهایتان تمرکز کنید و نه بر نتیجه حاصله از آنها

2- برای برد بازی کنید به نظر آشکار می رسد اما بیشتر بازیکنان اینکار را نمی کنند .

 اغلب بازیکنان ضعیف در مقابل بازیکنان قویتر سعی می کنند به تساوی دست یابند. این اشتباه بزرگی است . به بازیکنان قوی نگاه کنید . آنان همیشه برای برد بازی می کنند .قهرمان شدن بدون داشتن روحیه قهرمانی غیر ممکن است . اگر برای قهرمان شدن تلاش نکنید هرگز قهرمان نمی شوید . بازی برای گرفتن تساوی ،نوعی استراتژی در بازی است . وقتی با این استراتژی بازی می کنید غیر فعال هستید و به حریف اجازه می دهید تا هر کاری را که می خواهد انجام دهد . برای پیروزی لازم است که شما از اشتباهات حریف استفاده کنید . اما اگر بر این باور باشید که حریف شما بازیکن خیلی قوی است و شما نمی توانبد او را ببرید، قادر به تشخیص دادن اشتباهات او نمی باشید .

 اگر تجزیه و تحلیل بازی استاد بزرگان عالی را بخوانید می بینید که آنها اغلب اشتباه می کنند . آیا واقعاَ فکر می کنید که حریف شما با ریتینگ 2300/2400 اشتباه نمی کند ؟ باور کنید آنها زیاد اشتباه می کنند . چرا از آن اشتباهات استفاده و بازی را نبریم ؟

3. توصیه سوم روانشناسی کاملا مثل مورد دوم است . شما بایستی برای کسب مقام اول در هر مسابقه بازی کنید . غالبآ طی آخرین دورهای مسابقه بازیکنان برای اطمینان از دریافت جایزه به مساوی تن در می دهند . تنها تعداد کمی از بازیکنان در میان صدها شرکت کننده واقعا خواهان برد در مسابقه هستند .

یکبار دیگر تاکید می کنم : اگر برای قهرمانی تلاش نکنید ، هرگز قهرمان نخواهید شد . اگر می خواهید موفقیت عظیمی کسب کنید ، می بایست در هر مسابقه و در هر بازی برای برد بازی کنید .

4. آخرین توصیه روانشناسی نگرش فیلسوفانه به نتایج است . منظور چیست ؟ استاد بزرگ آرونیان یکبار گفت: "باخت بخشی از کار ماست ." ما باید آن را درک کنیم و خونسرد بمانیم .باخت فاجعه نیست .

کاملاَ برعکس . باخت به ما درسهای خوبی میدهد که با آن درسها می توانیم بازی خود را قویتر کنیم . بنابر این باخت می تواند برای پیشرفت شما بسیار سودمند باشد . فقط کسی هرگز نمی بازد که اصلاَ کاری نمی کند ! یکبار خبرنگاری از میخائیل تال قهرمان وقت جهان پرسید آیا او از باخت در بازی با چنان روش پر خطری در بازی می ترسد ؟" تال پاسخ داد : "یقیناَ گاهی اوقات  می بازم  اما با این روش خیلی بیشتر خواهم برد"  گاهی اوقات شما امکان دارد در دوری از بازی مساوی کرده و در آخرین دور ببازید و چیزی به دست نیاورید . اما با حفظ روحیه قهرمانی در مسابقه بعدی قهرمان خواهید شد . این موقعیت خیلی بهتر از وقتی است که همیشه  بازیکن پنجم یا دهم شوید چرا که فرد برنده همه چیز را می گیرد.

 

 

سرانجام ، چند توصیه راجع به آمادگی در شطرنج

سه چیز شما را به اوج توان شطرنجی تان می رساند :

1.دید تاکتیکی : وقتی مدتی در مسابقه شرکت نکرده و بازی نمی کنید دید تاکتیکی شما تحلیل می رود .

این مسئله مهمی است چرا که حتی یک اشتباه فاحش تاکتیکی می تواند به باخت سریع منجر شود . برای اینکه دید ترکیبی خود را تقویت کنید باید مسائل تاکتیکی حل کنید . کتابها و منابع اطلاعاتی بسیاری در مورد تاکتیک وجود دارند که میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.

2.دومین مورد مهم در آمادگی شطرنج ، آماده سازی یک شروع بازی است . این یکی از مهمترین بخشهای آمادگی مسابقه شماست . چگونه می توان این کار را انجام داد .اول ایده های شروع بازیی را که معمولا بازی می کنید بیابید .

در برنامه Chessbase شما می توانید وضعیت مورد نظر را بچینید و سپس آن را در دیتابیس جستجو کنید و بازیهای انجام شده را بیاورید.  همچنین می توانیم بازیها را بر اساس قویترین بازیکنان مرتب کنیم .

بعد از آن ما باید به این بازیها نگاه کرده و تمام ایده های جالب و جدیدی را که میشود در آن پیدا کرد به خاطر بسپاریم . شما می توانید بازیهای جالب را در بخش جداگانه ای ذخیره کنید . این کار به آسان تر شدن برای آماده کردن بازیهای مشخص طی مسابقه(تدارک) کمک خواهد کرد . زیرا هر آنچه را که بدان نیاز دارید قبلا خواهید داشت .

ثانیاَ لازم است که شاخه و ادامه های شروع بازی جدیدی را به ویژه برای مسابقه ای که در پیش رو دارید آماده کنید .

گرچه شما حریفانتان را قبل از مسابقه نمی شناسید لیکن می دانید که با حریفان قوی و ضعیف بازی خواهید کرد که گاهی باید ببرید و گاه می توانید مساوی کنید . تمامی این موقعیت ها نیاز به شروع بازی ویژه ای دارند . بنابر این باید قبل از مسابقه چنین شروع بازی را تدارک ببینید .

به عنوان مثال در دورهای نخست مسابقه که احتمالا با بازیکنان ضعیفتر بازی کرده و برای برد بازی خواهید کرد . شروع بازیهای حمله ای و فریبنده برای چنین بازیکنانی بهترین هستند . چنین شروع بازیهایی شاید زیاد در مسابقات معمول نباشند اما در مقابل حریفان ضعیف ما معمولا کافی است حمله ای را برای برد آغاز کنیم . شاید ما از این شروع بازیها دیگر استفاده نمی کنیم . به عنوان مثال برای سفید می توانیم :

1.e4 e5 2.f4  گامبی شاه یا وینی  2. Nc3  و سپس    3. f4 یا بازی مرکزی      1.e4 e5 2.d4 بازی کنیم.

ادمه های تند و تیز زیادی وجود دارد .  برای سیاه نیز در مقابل e4 اسکاندیناوی

e4 d5 2. exd Qd5   3. Nc3 Qa5*

 سپس Nf6, Bg4 و شاید  0-0-0 یا هر ادامه تند از دفاع سیسیلی را تدارک ببینیم.

3. آخرین مورد در تدارک دیدن،مسئله تمرین است .بدون تمرین کردن شما فنون بازی کردن را از دست می دهید . بنابر این باید قبل از مسابقه این فنون را  مرور  کنید. کافی است با کامپیوتر یا در  مقابل افراد دیگر بازی فکری (با زمان طولانی ) انجام دهید . مدت زمانی، که قرار است در مورد کنترل ساعت در مسابقات پیش رو اعمال شود ،ترجیح دارد. موکداَ به شما توصیه می کنم در چند روز آخر باقیمانده آماده شدنتان، فقط بازیهای تمرینی بازی کرده و کار دیگری نکنید . گرم کردن کار خوبی است. بسیاری از بازیکنان چندین دور اول را خیلی،خوب بازی نمی کنند . حتی قهرمان جهان آناند گفت که او نیز چنین مشکلی دارد .انجام چنین بازیهای تمرینی به حل این مسئله کمک می کند .

اینها سه بخش اصلی آمادگی شما برای مسابقات بودند . حال می خواهم با توجه به این موضوع به شما آخرین توصیه را بکنم .

اگرمی خواهید مسابقاتتان شطرنج برایتان پیشرفت به ارمغان آورد –باید برای مسابقه  اهداف  جزئی و مشخصی تعیین کنید .

برای پیشرفت، شما باید تئوری و تمرین را با هم ترکیب کنید . آنچه را در بازیهای عملی و طی بازی در مسابقات مطالعه کرده اید به کار گیرید .

چندین هدف را تعیین کنید و طی بازیهایتان به آنها توجه کنید . با استفاده از این روش ، شما واقعاَ فنون بازی خود را بهبود خواهید بخشید .

شما می توانید، با جمع کردن  تمامی مواردی که طی این درس آموختید ، یک طرح تدارکاتی برای مسابقات بسازید .با پیروی از این طرح ، شما به بالاترین سطح شطرنجیتان خواهید رسید و بازی شما در مسابقات پیشرفت خواهد کرد .

 www.Chesstehran.ir