نقش استعداد و آموزش در شطرنج
ترجمه علی قائم مقامی
در ماه ژوئن ما در خواستی را برای شرکت در یک بررسی توسط دکتر روانشناس دانشگاه نیو ساوس ویلز در استرالیا بنام آقای رابرت هاوارد منتشر کردیم . مهم ترین عامل موفقیت در شطرنج چیست ؟ آیا استعداد ذاتی در بازی است ؟ و یا انگیزه و آموزش است و استعداد عامل کم اهمیت تری را دارا می باشد؟ این ها سوالاتی بودند که 581 بازیکن در آن شرکت کردند .
نتایج اولیه بررسی شطرنجی فیده
از دکتر رابرت هاوارد
بازیکنان مورد بررسی حرکات شطرنج را به طور متوسط در 8 سالگی آموخته اند ( استادان حدود 2 سال زودتر شطرنج را فرگرفته اند ) . متوسط سن شروع بازی جدی و شرکت در مسابقات دارای درجه بین المللی 14 و برای استادان 12 بوده است . بیشتر بازیکنان مربی داشته اند . بازیکنان مورد بررسی بطور متوسط 5 یا 6 ساعت در هفته شطرنج مطالعه کرده ولی دامنه آن خیلی گسترده می باشد ( از صفر تا 60 ساعت ) .میزان ساعات مطالعه شطرنج از عوامل مهارت در شطرنج می باشد ولی تنها یک عامل نسبتاً کم اهمیت می باشد.
بیشتر بازیکنان بطور جدی به استعداد ذاتی در شطرنج اعتقاد دارند و اکثراً بر این باورند که 10 بازیکن برتر شطرنج داری ویژگی های منحصر بفردی هستند که تعداد کمی به آن سطح خواهند رسید . هرچند بسیاری معتقدند که مطالعه و تمرین زیاد می تواند یک شطرنج باز را به خواسته هایش برساند . بعضی اعتقاد دارند که تقریباً هر کسی می تواند با تمرین و مطالعه کافی استاد فیده شود .
دیدگاه ها در این که چه چیزی استعداد ذاتی شطرنج است بسیار متفاوت است ولی بعضی عقاید مشترک عبارتند از قدرت تجسم ، ضریب هوشی بالا ، حافظه قوی ، خلاقیت ، انگیزه بالا ، اراده قوی برای پیروزی ، کنترل احساسات و ثبات ذهنی و روانی .
استاد بزرگان احتمالی حدود 390 بازی در مسابقات مورد تایید فیده انجام می دهند ؛از مسابقات اخذ درجه برای ورود به فهرست تا گرفتن عنوان های استادی . این بازیکنان در هر جایی بازی نمی کنند بلکه در سطوحی که فرصت جدی گرفتن عنوان استاد بزرگی را داشته باشند .
حدود دو/ سوم بازیکنانی که بیش از 900 بازی انجام داده اند در گرفتن عنوان استاد بزرگی موفق بوده اند . با این وجود آنهایی که بیش از 740 بازی بدون اخذ درجه استاد بزرگی انجام داده اند بطور متوسط به مانع غیر قابل عبور در سطح 2400 برخورد کرده اند .
تحلیل داده های ریتینگ بازیکنان که بیش از 900 بازی در مسابقات دارای درجه فیده شرکت کرده اند نشان می دهد که 10 بازیکن برتر از ورودی فهرست قابل شناسایی هستند . آنها بطور متوسط در سن کمتری داری درجه شده اند و عنوان استاد بزرگی را در سن کمتری و سریعتر اخذ کرده و در فهرست درجه بین المللی بازیکنان سریعتر از سایر استاد بزرگان صعود کرده اند . اغلب برای باورند که بازی در مسابقات دارای ریتینگ و مطالعه بطور یکسان در ایجاد مهارت نقش مهم دارند.
