داستنی‌هایی جالب درباره گری کاسپاروف، نابغه شطرنج
«گری وین‌اشتین» در آوریل 1963 در باکو از مادری ارمنی و پدری یهودی به دنیا آمد. «استاد بزرگ» در 1985 به عنوان جوان‌ترین شرکت‌کننده تاریخ وارد مسابقات قهرمانی جهان شد. دارنده عنوان «قهرمان جهان» (World Champin) در نخستین روز بهار سال 2005 بازنشستگی خود را اعلام کرد. اما هنوز با 2851 امتیاز در صدر جدول استاد بزرگان جهانی ایستاده است.
کاسپاروف شد
5 سالش بود که با تماشای بازی پدر و مادرش، شطرنج یاد گرفت. در 7 سالگی پدرش را از دست داد. در 8 سالگی وارد مدرسه شطرنج میخاییل بوتوینیک شد. ولادیمیر ماکوگنوف، «استاد بزرگ» شطرنج مربی‌اش شد. در 12 سالگی نام فامیل مادرش «کاسپاریان» را با کمی تغییر (کاسپاروف) روی خودش گذاشت. 1976 بود که با روش «دفاع کارو-کان» که استادش در آن تخصص داشت، قهرمان روسیه شد. این مقام سال‌های بعد همچنان تکرار می‌شد.
1980 قهرمان مسابقات دورتمند شد.. در حالی که سال قبل وارد جدول رده‌بندی «استاد بزرگی» جهانی شده بود. از سال 1985 تا سال 1993 قهرمان بلامنازع شطرنج جهان بود. تک تک حرکاتش را در نبردهایش با آناتولی کارپف و ... را در مدارس شطرنج درس می‌دهند. اوج این بازی‌ها در سال 1984 بود که در چند بازی برای مشخص شدن قهرمان جهان، کارپف و کاسپارف در مقابل هم قرار گرفتند، مبارزه‌ای که کارپف در طول آن 10 کیلو وزن کم کرد و سرانجام فاتح مسابقات شد، اما سال بعد کاسپاروف نشان داد که درس‌های زیادی از آن بازی‌ها گرفته. این بار اون بود که برد و این عنوان را از کارپف گرفت و حربه‌اش این بود: «دفاع سیسیلی»
شنا در دریای عمیق
دیگر آدم‌ها حریفش نبودند، رفت سراغ کامپیوترها، رقابت کاسپاروف با پیشرفته‌ترین ابرکامپیوتر زمان در سال 1996 ساخت IBM به اسم «دیپ بلو» یک رقابت ساده شطرنج نبود، بلکه نماد آینده بشر در مواجه با هوش مصنوعی بود. چانگ ژن‌تان رئیس گروه تحقیقاتی که دیپ بلو را طراحی کرده بود گفت: «درسی که از رویارویی کاسپاروف و دیپ بلو در مورد توانایی کامپیوتر در رقابت با قدرت تجزیه و تحلیل بشری می‌توان آموخت، قابل تعمیم به مسائل پیچیده‌ایی نظیر مدل‌سازی اقتصادی و کنترل ترافیک هوایی است.»
ترکیب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، دیپ‌بلو را قادر ساخته بود که در هر ثانیه 100 میلیون حرکت مختلف بازی را پیش‌بینی و تحلیل کند. کاسپاروف قبل از برگزاری این رقابت گفته بود با توجه به قدرت مغزی بشر، بسیار دشوار خواهد بود که کامپیوتر بتواند بر تمام ابعاد آن غلبه کند. در حین هر دور بازی، طراحان برنامه مجاز نبودند پارامترهای آن را تغییر دهند، اما در عین حال در بین بازی‌ها این امکان را داشتند تا تغییرات مورد نظر خود را انجام دهند تا کامپیوتر با استفاده از تاکتیک دیگری به نبرد با حریف برود. اما به رغم این تدابیر، کاسپاروف نقاط ضعف کامپیوتر را ارزیابی کرد و توانست علی‌رغم سرعت فوق‌العاده کامپیوتر در حرکات خود، آن را مقهور خود کند.
اما یک سال بعد، دیپ‌بلوی تقویت شده، هر ثانیه 200 میلیون حرکت مختلف بازی را پیش‌بینی و تحلیل می‌کرد و کاسپاروف همان آدم قبلی بود ... فردا سهام IBM، دو و نیم برابر شده بود و روزنامه‌ها تیتر زدند: «انسان از ماشین باخت»
(منبع؛ مهدی صارمی‌فر، مجله همشهری جوان، شماره 102)
