خودکشی شطرنجی

خودکشی شطرنجی !!!

قبل از هر چیز خواندن این مطلب را برای کودکان زیر 12 سال توصیه نمی کنم! زیرا این مطلب ممکن است برای سنین پائین موجب بدآموزی شود.

قدمت و تاریخچه پیدایش بازی "خودکشی شطرنجی" که گاهاً با نام (مطرنج = Matrandj) نیز مشهور است به مانند خود بازی شطرنج برای هیچ یک از علاقه مندان این رشته به طور دقیق مشخص نیست. [البته گمان می کنم "مطرنج" نام بازی شطرنجی دیگری است که به اشتباه به این بازی اطلاق می گردد]

اولین بار این بازی جالب از طرف دوست عزیز و تیزهوشم استاد فیده سیدآرش اکبری نیا به من پیشنهاد شد. آرش علاوه بر شطرنج در بازی "مطرنج" نیز تبحر خاصی دارد، به طوریکه در این بازی زیبا در کمال ناباوری چندین واریانت و ترفند مخصوص ابداع کرده و از آن ها در بازی هایش استفاده می کند!

نایب قهرمان اسبق نوجوانان آسیا استاد فیده سید آرش اکبری نیا 

تمام قوانین این بازی را می توان در یک جمله خلاصه کرد : "گرفتن اجباری است"
همچنین این جمله را در این بازی بسیار خواهید شنید : باید بزنی !!!

در این بازی بازیکنی که نوبت حرکت با اوست اگر بتواند مهره ای را بگیرد حتماً باید این کار را انجام دهد. و اگر همزمان بتواند چندین مهره را بگیرد می تواند بین آنها هر طور که مایل است انتخاب کند. اولین کسی که تمام مهره های خود را از دست بدهد برنده بازی است !

بازیکنی که امکان زدن هیچ مهره ای را ندارد می تواند هر حرکت مجاز در شطرنج کلاسیک (همین شطرنج خودمان) را انجام دهد. در این بازی عجیب به علت اینکه کیش و ماتی در کار نیست، شاه هیچ نقش ویژه ای ندارد !

حتی شاه را هم می توان گرفت و به بازی ادامه داد. عجیبی این بازی تا آنجا پیش می رود که حتی شاه خودی می تواند شاه حریف را بگیرد !  همچنین در این بازی قلعه رفتنی در کار نیست و پیاده پس از رسیدن به عرض آخر به شاه نیز می تواند ارتقا یابد ! متاسفانه یا خوشبختانه قانون "آن پاسان" (گرفتن پیاده در حال عبور) در این بازی وجود دارد. ضمناً ناگفته نماند که اگر کسی در این بازی "بی حرکت" شود، [به عنوان مثال یک پیاده داشته باشد که با مهره حریف بلوکه (مسدود) شده است]، برنده بازی است. پس واضح است که امکان تساوی در هیچ حالتی وجود ندارد.

البته یک نکته نا امید کننده نیز در بازی وجود دارد و آن این است که این بازی در بعضی از حالات حل شده است. به این معنا که کاملاً اثبات شده که در صورت انجام فلان حرکت چه کسی برنده بازی است. به عنوان مثال حرکات معروف و متداول e4 و  d4  منجر با باخت اجباری مهره سفید می شوند. برعکس در بعضی از حالات مشخص است که سیاه تا انتها چگونه باید بازی کند تا برنده شود. خوشبختانه نکته امیدوار کننده این است، که راه حل های مذکور آن قدر پیچیده و طولانی هستند که برای یک انسان امکان حفظ کردن آنها وجود ندارد یا این احتمال بسیار کم است. پس می توانید با خیال راحت از این "خودکشی شطرنجی" لذت ببرید !

منبع:«آچمز، سایت تخصصی شطرنج ایران»