تصفیه کردن

سطح : مبتدی

تصفیه کردن

 

این تم تاکتیکی برای تصفیهُ (تخلیه) خانه یا قطر و یا ستونی صورت می گیرد که تا بتوانیم از خانه یا قطر و ستونی که اخیرأ تصفیه شده است، استفاده موثر بکنیم. بیشتر مواقع مهره ای که راه را (خانه،قطر،ستون و...) برای استفاده مهره‌های دیگر خالی می‌کند، خودش در این راه قربانی می‌شود. و اگر این قربانی در زمان حمله به روی شاه دشمن صورت گیرد نتیجهُ عمل خیلی قویتر و موثرتر است.اکنون به چند نمونه از این تم می‌پردازیم.

 

دیاگرام 1

 

 

 

همانگونه که در شکل بالا ملاحضه می کنید، اسب a4 مانع از حرکت+Ra8 و مات است،بنابراین سفید با حرکت+Nb6 ستون a را برای رخ تصفیه می کند.البته سفید با انجام حرکاتی مانند Nb2 و یا Nc3 نیز می توانست ستون a را خالی کند اما حرکت+Nb6 چون همراه با کیش است جواب سیاه را اجباری میکند و سیاه دیگر فرصتی برای دفاع پیدا نمی کند.

1.Nb6+!,cxb6 (1....,Kb8 2.Ra8#) 2.Ra8#

 

دیاگرام2

 

 

 

اکنون به دیاگرام2 توجه نمائید که در آن سفید یک تصفیهُ ستون زیبایی را به نمایش می گذارد.

1.Rh7+!

و رخ قربانی می شود.(دیاگرام3)

دیاگرام3

 

 

 

اکنون ستون g و خانه g7 برای مات کردن سیاه خالی شده.

1....,Kxh7 2.Qg7#

دیاگرام4

 

 

 

اسب سفید مانع از حرکت Qh7 است،بنابراین:

1.Ne7+!

تصفیه قطر!

اسب g6 برای تصفیهُ قطر b1_h7 قربانی می شود.

1...,Rxe7 2.Qh7#

دیاگرام5

 

 

 

همان وضعیت دیاگرام4 ،اما این بار حرکت با سیاه است.

فیل d6 مانع از حرکت Qh2 و مات است. بنابراین:

1....,Bc5+!

تصفیه قطر!

به این نکته دقت کنید که سیاه حرکت را برای سفید اجباری می کند!

2.bxc5,Qh2#

سطح : مبتدی

 

تصفیه کردن

 

به دیاگرام6 توجه کنید.سفید از لحاظ مهره بسیار عقب است،اما با تصفیهُ خانه f7 تهدید Nf7 مات را ایجاد می کند.

 

دیاگرام6

 

 

1.Qf6+!!

قربانی کردن وزیر برای خالی کردن خانهُ f7 !(دیاگرام7)

 

دیاگرام7

 

 

1....,Bxf6 2.Nf7#

1....,Nxf6 2.Nf7#

1....,Rg7 2.Qxg7#

همانگونه که قبلأ گفته شد مهره‌ای که راه را برای مهرۀ دیگر هموار می‌کند خود معمولأ قربانی می‌شود ؛ نکتهُ مهمتر اینکه مهرۀ قربانی شده اکثرأ حرکت حریف را نیز اجباری می‌کند.

 

دیاگرام(8)

 

 

یک نمونهُ دیگر از تصفیهُ خانه.

نوبت حرکت با سفید است و سیاه تهدید مات در یک حرکت با Qxg2 را دارد.سفید چگونه ادامه دهد ؟ اگر :

1.Rd2?,Qe1+

  یا :

1.Qf2?,Qxf2+ 2.Kxf2,Rc2+

در هر دو ادامه سیاه به وضعیت برنده ای می‌رسد. اما...

 

دیاگرام9

 

 

1.Qh8+!!

خالی کردن خانهُ f6 !! اکنون سفید تهدید +Bf6 (خالی کردن خانهُ d8 ) و سپس Rd8 مات را دارد.

1...,Kxh8 2.Bf6+,Kg8 3.Rd8#

منبع:سایت مدرسه شطرنج تهران