کارنامه اردشیر بابکان
کارنامه اردشیر بابکان
در مورد تاریخ پیدایش و زادگاه شطرنج عقاید و نظرات گوناگونی وجود دارد ولی شواهدی در دسترس است که درزمان اشک پنجم(اردشیربابکان)یعنی درحدود۱۷۰۰سال قبل،شطرنج در ایران وجود داشته است و این تاریخ حداقل یک یا دو قرن قبل تر از زمانی است که ادعا می کنند شطرنج در هندوستان ابداع شد و به ایران آمد.
درسندتاریخی چترنگ نامک که مربوط به کارنامه اردشیربابکان است ازوی به عنوان شطرنج باز و هم چنین سوارکار ماهر یادشده است و چناچه به ریشه ها واصطلاحات شطرنج توجه کنیم درمییابیم که عمدتا ریشه فارسی دارند.
حتی امروزه به عنوان مثال:هندیها به مهره وزیر،وزیر می گویند و هیچ گاه از واژه هایی نظیرراجه و یا مهاراجه استفاده نمی کنند،روسها شطرنج را شاخ ماتی یعنی شاه مات مینامند ودر زبان فرانسوی اشک و در زبان آلمانی شاخ اشپیل یعنی بازی شاه نامیده می شود.
ضمنا واژه هایی نظیر مات و یا پات در تمام زبان ها بکار میرود و انگلیسیها مهره رخ رابا کمی تفاوت در لهجه، رک و پیاده را پاون می نامند.
در زمان کوروش پادشاه هخامنشیان ایالتی وجود داشته که نامش هندوگان بود و مردمانش شطرنج بازی میکردند و باتوجه به این که تا هزار سال قبل کشوری به نام هندوستان فعلی اصلا وجودنداشته است،بسیار محتمل است که مقصود از هندوستان همان ایالت هندوگان است که محدوده خوزستان فعلی نیز بخشی از آن ایالت بوده است.
البته بایستی گفت هیچ ملتی نمی تواند قاطعانه ادعا کند که صد در صد ابداع کننده شطرنج بوده زیرا هنوز هم کاوش گران و باستان شناسان گاهی به کشف هایی از دل خاک دست میابند که احتمال تاریخ پیدایش و زادگاه شطرنج را هویدا سازند.
منبع:وبلاگ بیدق
