هنر شطرنج در گالری ساعتچی!
"در برخورد با هنرمندان و شطرنج بازان به این نتیجه رسیدم که هر هنرمندی، شطرنج باز نیست، اما همه شطرنج بازان، هنرمندند."
مارسل دوشان
هنر شطرنج در گالری ساعتچی
مطلبی از مهران فرخندهنمایشگاه «هنر شطرنج» شانزده مجموعه شطرنجی را، که از سوی پیشروترین هنرمندان معاصر در بزرگداشت "بازی شاهان" و ارتباط مستمر آن با هنرهای خلاقه طراحی شده، گردهم می آورد. هر مجموعه شامل صفحه و مهره، به طور خاص با مواد متفاوتی (چوب، چینی، شیشه، نقره، کهربا و ...) ساخته شده است.
در این نمایشگاه که در گالری ساعتچی لندن برگزار می شود، برای اولین بار هر شانزده مجموعه یک جا به نمایش در می آید و همچنین این تخستین رونمایی از شطرنج زوج هنری "تیم نوبل" و "سو وبستر" است.
این دو هنرمند، که برای مجسمه های سایه ای شان [1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 و ...] شناخته می شوند، چنین سفارشی را فرصت مناسبی برای بازگشت به موضوع مورد علاقه شان، یعنی حیوانات مرده، یافته اند. آن ها صفحه شطرنجی در جنگل، از یک کنده با دست تراشیده شده، ساخته اند که با مهره های برنزی شبیه به حیوانات مومیایی کامل می شود. در این مجموعه سنجاب ها نقش شاه و ملکه، قورباغه ها نقش پیاده ها را بر عهده دارند.
"تیم نوبل" و "سو وبستر" با طراحی جدیدشان به جنگل رفتند
نمای نزدیک تر از مهره ها کمی ناراحت کننده است اینجاشطرنج برای هنرمندان امروز هم سوژه جذاب و پیچیده ای است؛ هنرمندانی که هریک شطرنجی را با الهام از شیوه شخصی خودشان خلق می کنند. برای مثال، "راشل وایترید" با ساخت شطرنجی از وسایل خانه مینیاتوری، علاقه اش به خانه های عروسکی را دنبال می کند. شطرنج "تام فریدمن" نیز تا اندازه ای پیچیده و بازیگوشانه است و مرور کوچکی بر مشهورترین کارهای هنرمند را ارائه می دهد. "باربارا کروگر" اولین شطرنج سخنگو را ساخته است. این کار طوری برنامه ریزی شده تا هرمهره هنگام حرکت پرسشی کند یا چیزی را بیان نماید. در کار "دیمین هرست"، شیشه های بلوری و فلزی دارو، به عنوان مهره های شطرنج به کار می رود، در حالی که هنرمند امریکایی "پل مک کارتی"، شطرنجش را با اشیایی که به طور اتفاقی در آشپزخانه پیدا نموده، ساخته است؛ نظیر یک آسیاب قهوه و یک شیشه سس کچاپ، که نقش مهره رخ را بر عهده دارند!
تابلویی از "تورک" نخستین ماشین شطرنج باز / اطلاعات کامل به زبان فارسی در اینجا
بزرگان شطرنج در مسابقات کلاسیک لندن امسال از این گالری دیدن کردند
"هنــر شـــطرنج" از سال 2003 با نمایش پنج مجموعه در "سامرست هاوس" آغاز شد. از آن زمان، نمایشگاه بزرگ تر شده و به نقاط مختلف جهان سفر کرده است. این مجموعه، نشان می دهد شطرنج قدرت الهام بخشی اش را حتی در قرن بیست و یکم از دست نداده و پس از سال ها از ابداع آن هنوز هم موضوع جذابی برای یک بیان هنری است.
گفته اند شطرنج در هند قرن هفتم ریشه دارد. تاکنون هیچ بـــازی دیگری در طول تاریخ همانند شطرنج در هنر و ادبیات منعکس نشده است.
راجع به گالری ساعتچی
گالری ساعتچی Saatchi Gallery یکی از گالری های هنری لندن پایتخت انگلستان است که در ۱۹۸۵ توسط "چارلز ساعتچی" بنیان گذاشته شد. شهرت این گالری به واسطهٔ نمایش آثار بحث برانگیزی از هنر معاصر است که توسط هنرمندانی نسبتاً ناشناخته خلق شده‌اند. در سال ۱۹۹۲ نمایشگاهی با عنوان هنرمندان جوان بریتانیایی در این گالری برگزار و تا چند سال به طور ثابت تکرار گردید که درنتیجهٔ آن هنرمندانی همچون "دیمین هرست" و "تریسی امین" به شهرت دست یافتند.
قرار است گالری ساعتچی به مردم واگذار شود و نامش نیز به «موزه ی هنرهای معاصر» تغییر یابدگالری ساعتچی نخست در جادهٔ باوندری در "سنت جانز وود" واقع بود اما در سال ۲۰۰۳ آن را به ساختمان کانتی هال در "وست مینستر" منتقل کردند. این ساختمان که در روبروی پارلمان انگلستان واقع است تا سال ۱۹۸۶ دفتر اصلی دولت محلی لندن بود اما پس از انحلال شورای لندن بزرگ در آن سال این ساختمان به یک شرکت خصوصی فروخته شد و سپس در آن دو هتل، یک رستوران و گالری ساعتچی دایر گردید. با این حال گالری ساعتچی در سال ۲۰۰۸ به ستاد دوک یورک در کینگز رود نقل مکان داده شد. که ساختمان جدید دارای سه طبقه و فضایی بیش از هفتاد هزار فوت مربع برای نمایش آثار این گالری است. این بنا که در چلسی لندن قرار دارد در سال ۱۸۰۳ میلادی برای دوک یورک طراحی و ساخته شده بود.
منبع:«آچمز، سایت تخصصی شطرنج ایران»
